1905 neyin tarihi ne demek?
1905: Rus Devrimi
1905, Rus İmparatorluğu'nda meydana gelen ve Çarlık rejimini derinden sarsan Rus Devrimi'nin yaşandığı yıldır. Bu devrim, çeşitli toplumsal ve siyasi sorunların birikimi sonucunda ortaya çıkmıştır ve Rusya'nın geleceği üzerinde önemli etkileri olmuştur.
Nedenleri:
- Ekonomik Sorunlar: Sanayileşme sürecinde yaşanan sıkıntılar, işçi sınıfının kötü çalışma koşulları ve köylülerin toprak talepleri önemli bir faktördü.
- Siyasi Baskı: Otokratik Çarlık rejimi, halkın siyasi katılımını engelliyor ve muhalefeti şiddetle bastırıyordu.
- Rus-Japon Savaşı: Rusya'nın 1904-1905 Rus-Japon Savaşı'nda yaşadığı yenilgi, rejim üzerindeki güveni sarsmış ve toplumsal hoşnutsuzluğu artırmıştı.
Önemli Olaylar:
- Kanlı Pazar: Ocak 1905'te, St. Petersburg'da işçilerin barışçıl bir gösterisi Çarlık askerleri tarafından ateş açılarak dağıtıldı ve yüzlerce kişi öldürüldü. Bu olay, devrimin fitilini ateşledi. Bkz: Kanlı Pazar
- İşçi Sovyetleri: İşçiler, grevleri ve protestoları organize etmek için sovyetler adı verilen konseyler kurdular. Bu sovyetler, devrim sürecinde önemli bir rol oynadılar. Bkz: Sovyet
- Ekim Manifestosu: Çar II. Nicholas, artan baskılar karşısında Ekim Manifestosu'nu yayınlayarak bazı temel hak ve özgürlükleri tanımak zorunda kaldı ve Duma'nın (parlamento) kurulmasına izin verdi.
- Duma'nın Kurulması: Ekim Manifestosu'nun ardından Duma kuruldu, ancak Çar'ın yetkileri hala genişti ve Duma'nın etkisi sınırlıydı.
Sonuçları:
- Çarlık Rejiminin Zayıflaması: 1905 Devrimi, Çarlık rejimini zayıflattı ve reform yapma zorunluluğunu ortaya çıkardı.
- Siyasi Bilincin Artması: Halkın siyasi bilinci arttı ve örgütlenme deneyimi kazandı.
- 1917 Devrimi'nin Hazırlığı: 1905 Devrimi, 1917'deki daha büyük ve başarılı olan Rus Devrimi'nin zeminini hazırladı.